Η φθορά του χρόνου.

 Απόψε άκουσα έναν μεγάλο πιανίστα. Πήγα μετά και του έσφιξα το χέρι. Πέρασε ο χρόνος νερό.

Νοέμβριος του '14. Τον ακούω να παίζει Μπετόβεν με την ορχήστρα. Κάνει αρκετά λάθη. Παίζει όμως κι ένα Νυχτερινό μετά και είναι πανέμορφο.

Νοέμβριος του '16. Διευθύνει την ορχήστρα και παίζω εγώ πιάνο. Μου λέει να μην τον κοιτάω και να παίξω σόλο. Μα η ορχήστρα κάνει πολλά λάθη. Αλλά το βρίσκουμε από ένα σημείο και μετά και παίζουμε ωραία μαζί.

Μάρτιος του '24. Τον ακούω ξανά στο φεστιβάλ. Παίζει μόνο Σοπέν και η χρυσόσκονη είναι εκεί. Αλλά δεν έχει σταθερά δάχτυλα για να την απλώσει. Η ευαισθησία, η ομορφιά, η μουσικότητα, όλα εκεί. Όλα εκτός από τα χέρια.

Τελειώνει η συναυλία και αναρωτιέμαι: καλύτερα που έπαιξε ή καλύτερα να μην έπαιζε;

Μια ανάγκη με σπρώχνει να παίξω. Δε πρέπει να μείνω άλλο εκτός. Χρειάζομαι αρκετές βραδιές ακόμη που να θυμάμαι με νοσταλγία όταν έρθει η φθορά του χρόνου. Και τότε η μουσική θα είναι ένα με τον μετρονόμο  και με σκόρπιες νότες που θα φοβάμαι να πειράξω, μήπως και αλλάξει η μοίρα της μουσικής. 

Τα χρώματα δεν αλλάζουν.

調和

 Το βαλς της ζωής, η θεωρία των πάντων...

Ο νους που ψάχνει λύση κι απαντήσεις, μα δεν βρίσκει παρά μόνο αδιέξοδα και κλειστές πόρτες. 

Πώς; 

Γιατί;

Πότε;

Η ζωή σαν πνευματικό σκαλοπάτι για το Ύστερα, το Ανώτερο και το Υπέρτατο. Δεν θα έπρεπε η ζωή να είναι τόσο σύνθετη, μα είναι.

Άλλη μια φορά κλείνοντας τα μάτια, αναζητώντας τρόπους να ξεκλειδώσεις το μυαλό σου.

Φτάνεις εκεί, ανάμεσα στα μάτια, χτυπάς δυνατά σε μια χρυσή πόρτα, με την κρυφή ελπίδα κάποιος να ανοίξει. Και περιμένεις! 

Η πόρτα όντως ανοίγει κι εσύ βρίσκεσαι σε έναν θάλαμο με ημίφως. Ισα-ισα ψαχουλευεις τα αντικείμενα, προσπαθώντας να εντοπίσεις την πραγματική υφή και ουσία των πραγμάτων. Κάποια τα βρίσκεις. Κάποια άλλα όχι. Δε πειράζει. Μέσα στο σκαμπό από το πιάνο βρήκες ένα κλειδί. Κράτα το.

Στο τέλος της διαδρομής υπάρχει μια μεγάλη, γυριστή σκάλα.

Διστάζεις λίγο, μα ξέρεις ότι πρέπει να την περπατήσεις. Κι αρχίζει η ανάβαση. 

Είναι μακριά η σκάλα αγόρι μου! Υπομονή και σταθερό βήμα. Δεν σου μένει τίποτα άλλο να κάνεις. Ανέβα.

Κι όταν πια φτάσεις εκεί, στο τέρμα της σκάλας, σε μια σκοτεινή, άδεια αίθουσα, ένα παλιό τζάκι θα καίει. Θα σε φωτίζει και θα σε ζεσταίνει. Άκου το θόρυβο από τα ξύλα που σκανε στη φωτιά...

Στη μέση της αίθουσας, καθισμένος στο πάτωμα είναι ο Ανώτερος Εαυτός. Αυτός ο μπαρουτοκαπνισμενος, σοφός πολεμιστής στον οποίο μεταμορφωνεσαι οπότε είναι απόλυτη ανάγκη. Γιατί δεν είσαι έτσι συνέχεια; Γιατί κρύβεσαι από τη δύναμη σου; Γιατί επιλέγεις να είσαι αδύναμος; Ποιο στοιχειό σε κρατάει πίσω παλικάρι μου;

Πάνω στον τοίχο υπάρχει μια επιγραφή σε ξένη γλώσσα. Πρέπει κάποτε να την σπάσεις στην μέση με μια γροθιά! Μην αργείς, τελειώνει η ζωή σου! Είναι η κατάρα σου. Αυτή που έριξες στον εαυτό σου.

Κάθεσαι στο πάτωμα και κοιτάς αυτόν τον άνθρωπο. Φοράει μια αρχαία στολή και έχει κλειστά τα μάτια. Προσεύχεται. Όλη η πλάση σου ζητά να τον ρωτήσεις ότι θες. Διστάζεις πάλι. Μα όταν κάνεις την ερώτηση σου, ανοίγουν οι ουρανοί και η άβυσσος!

Ποιο είναι το νόημα της ζωής; Που αρχίζει και που τελειώνει; Τι είναι το Ύστερα και που πηγαίνουμε; Αξίζει όλος αυτός ο δρόμος;

Και απαντά με τρεις στίχους, όπως του ταιριάζει. Χαϊκού.

Σου τα λέει όλα, μα δεν προλαβαίνεις να ακούσεις. Ποιος ξέρει, ίσως την επόμενη φορά προφτάσεις περισσότερα.

Σήκω, φεύγουμε. Και μην ανησυχείς, θα επιστρέψεις εδώ οπότε χρειαστεί. Πάρε την ευαίσθητη ειρήνη σου και προχώρα μακριά. Μην φοβάσαι, όλα θα πάνε καλά.

Αν...

Αν εξαφανιζόμουν σήμερα, ποιο θα ήταν το αποτύπωμα; Ποιος καλός άνεμος θα υπενθύμιζε την παρουσία μου κάποτε σε αυτόν τον όμορφο κόσμο;

Η απάντηση είναι: οι ευλογίες που έδωσα, όσο μπορούσα κι εγώ ο ταπεινός, όση αξία κι αν είχαν.

Μόνο αυτό μένει τελικά και μόνο αυτό μας θυμίζει στον κόσμο.

Καμαρώνω την αγάπη που έδωσα.

Στους δικούς μου ανθρώπους και στους μαθητές μου.

"...τα στάχυα που μεγάλωσαν θαυμάζω και όπως γιορτάζω, ακροβατώ, στις μυρμηγκοφωλιές προσέχω να μην πατώ, κάπου πατώ, παραπατώ, πετώ..."

Μπόλικη αγάπη.

Και μόνο αγάπη.

Κι άλλη τόση μουσική.

40

Κόκκινο ή μαύρο;

Περπατώντας στην μεγάλη σάλα κατάλαβε.

Δυσκολη νύχτα πάλι.

Μέσα από τα χέρια του γλιστράνε 2 χαρτονομίσματα και ακουμπάνε στη τσόχα.

"Όπου άκουγε αγάπη στο τέλος μύριζε..."

Παίρνει δυο πράσινες μάρκες, τις πιο μικρές. Τις κρατά στα χέρια του και τις κοιτά, σαν να κοιτά κάποιον στα μάτια. Αναστεναζει.

Δεν ποντάρει ακόμη. Χαζεύει τη μπίλια που κάνει κύκλους κι ακουμπάει στα νούμερα. Πότε έτσι, πότε αλλιώς, η ρουλέτα γυρίζει. Χαϊδεύει την τύχη του κάθε φορά που ακουμπά στο 33 ή το 7 ή το 15. Μετά επισκέπτεται αλλά μέρη. Σκέφτεται τα νούμερα και τα χρώματα μ πλημμυρίζουν την ύπαρξη του. Δεν τελειώνει ποτέ αυτό το συναίσθημα.

Τελικά ακουμπά τις μάρκες στο τραπέζι. Το έχει πάρει απόφαση. Δεν μπορεί να τις κρατήσει για πάντα! Οι μάρκες αυτές υπάρχουν και ταυτόχρονα δεν υπάρχουν. Κι ο τζογαδόρος δεν παίζει πότε για να κερδίσει. Μόνο για να χάσει παίζει.

Η ρουλέτα γυρίζει ξανά. Περνά από κόκκινο σε μαύρο και τούμπαλιν. Τι σημασία έχει, σκέφτεται; Αν χάσω, 20 ευρώ λιγότερα. Αν κερδίσω, σε τι θα αλλαξει η ζωή μου; Παλι στο μηδέν.

Η μπίλια γυρίζει. Πάει να κάτσει στο 15, μετά στο 33, μα με ένα ξαφνικό πήδημα:

- 0 πράσινο!

Δεν μπορεί να το πιστέψει

- Συγχαρητήρια για τα κέρδη σας κύριε!

Ε, όχι! 

- Θέλετε να ποντάρετε ξανά;

Αρπάζει τα κέρδη και φεύγει νευριασμένος από το τραπέζι. Κερατάδες, με ειρωνευεστε.

Κι έτσι απλά, η μπίλια συνέχισε να γυρίζει.

Μα αυτή η ρουλέτα βγάζει μόνο το μηδέν.

Και πάλι από την αρχή!

 Ο νεαρός στην αυλή του σχολείου κρατά την μπάλα του μπάσκετ. Τριπλαρει πίσω από την πλάτη, χαμηλώνει το σώμα του και κάνει μια προσποίηση, μετά ξεκινά να παίρνει τα βήματα για μπασιμο. Καλάθι. Αρπάζει τη μπάλα και βγαίνει περίπου στο ύψος των βολών. Σουτάρει στο ψηλότερο σημείο του άλματος του. Μόνο διχτακι! Όμορφο καλάθι. Όμορφο σαν τέχνη, σαν πίνακας ζωγραφικής. Τσιμέντο και γύρω γύρω πεσμένα φύλλα από τα δέντρα. Τι όμορφη και ρομαντική εικόνα! Δεν είμαι εγώ!

Το μάθημα έχει ξεκινήσει. Ο μαθητής έχει χιούμορ. Δεν έχει διαβάσει. Ακούει τις υποδείξεις. Πότε κάνει τα δικά του, πότε ότι του λένε. Η ξανθιά καθηγήτρια προσπαθεί να τον πείσει να θέλει μουσική. Να την ζητά. Να την λατρεύει! Δεν είμαι εγώ!

Ο πιτσιρίκος ανεβαίνει τον Γολγοθά του. Είναι δύσκολα στο σπίτι και πονά. Δεν έχει εύκολη διέξοδο. Του αρέσει το χιούμορ και τα ψέματα. Κάνουν την πραγματικότητα λίγο πιο εύκολη. Δεν λειτουργούν πάντα γιατί η μύτη του μεγαλώνει. Και ποιος θέλει ένα ξύλινο παιδί; Τρώει για να ξεχνά και του αρέσει! Δεν είμαι εγώ!

Δεν είμαι εγώ, δεν είσαι εσύ, είναι οι άλλοι. 

Αυτοί είναι το νόημα, αυτό ήταν ανέκαθεν. 

Επιβάτες, σε τυχαία δρομολόγια της ζωής.

"Καμιά φορά σκέφτομαι οτι

μετά από εβδομήντα χρόνια

κάποιος μπορεί να σταθεί σε ένα άδειο αντίστοιχο τρόλεϋ

και να ακούσει την σιωπή του πλήθους

 …Ναι…

Αλλά δεν θα είναι η ίδια σιωπή

Θα είναι η σιωπή ενός άλλου πλήθους

Δε θα είμαστε εμείς"

Το τέλος του δρόμου

...και φτάνει αυτή η στιγμή.

Η στιγμή που τα έχεις δώσει όλα.

Η στιγμή που ανέβηκες το βουνό και έχεις για μια στιγμή την ευτυχία και το προνόμιο να κοιτάξεις προς τα κάτω. Να εκτιμήσεις όλη την σκληρή προσπάθεια που έχεις καταβάλλει για μήνες, χρόνια. Να ξαναζήσεις τις στιγμές της τελείωσης. Να ηρεμήσεις. Και να αναπαυτείς για λίγο.

Το ζήτημα είναι ότι έχεις ήδη κερδίσει. Κι αυτή τη νίκη δεν μπορεί κανείς, πότε να σου την πάρει πίσω.

Η μουσική είναι γλυκιά. Χαϊδεύει τα αυτιά σου, σε καθοδηγεί.

Και χαρά σε αυτόν που γίνεται μουσική για τους άλλους!

Σαν τελετουργία της άνοιξης, τραγουδάς για εσένα απόψε. Κι όσοι ψίθυροι υπήρξαν γύρω δεν σε αγγίζουν πια.

Λάμψε καμάρι μου!

Η μπαλάντα της πληγωμένης απόρριψης

Εξετάσεις πιάνου. Ένα - ένα μπαίνουν τα παιδιά.

Αγωνία, τρεμούλιασμα και νεύρα.

Μόλις ανοίξουν την πόρτα φροντίζω να αλλάξουν όλα. Αστεία, χαλαρή διάθεση και επιείκεια.

Οτιδήποτε για να μην αισθανθούν άβολα. Οτιδήποτε για να μην αισθανθούν μόνοι. Παγωμένοι.

Έχω βρεθεί ενώπιον πολλών επιτροπών. Δεν βρήκα ούτε μια με επιείκεια. Μόνο μερικές με αρκετή συμπάθεια ΑΦΟΥ έπαιξα. Άλλες εποχές.

Μια φορά άκουσα τις καθηγήτριες της επιτροπής να παρατηρούν: "Κοίτα πως τρέμει! Χα,χα, χα, χα!" Ήταν ψιθυριστά. Δεν θα έπρεπε να ακουστούν. Τις άκουσα. 

Άλλη φορά άρχισαν να μιλάνε την ώρα που έπαιζα. Μεγαλόφωνα, χωρίς ίχνος συστολής. Μια άλλη χτύπησε κινητό και απάντησαν. Και έφυγαν από την αίθουσα. Μπορεί και καλύτερα έτσι...

Και άλλη μία φορά, ένα κέρμα άρχισε να κατεβαίνει αργά και βασανιστικά τις σκάλες από το αμφιθέατρο του πανεπιστημίου. Κλακ, κλακ, κλακ, κλακ.... Πότε θα φτάσει κάτω;

 Μια άλλη φορά έπαιζα για μια επιτροπή κρυμμένη πίσω από μια κουρτίνα για μια υποτροφία. Σαν ταινία τρόμου. Σαν παράλογος εφιάλτης. Δεν πήρα υποτροφία από εκει. Ο  Θεός είναι μεγάλος όμως και τελικά κατά σκανδαλώδη Του εύνοια, βρέθηκα για μεταπτυχιακό στην Ουαλία.

Μια φορά,  τέλος, ένα μέλος της επιτροπής με ρώτησε ΠΡΙΝ παίξω πόσο χρονών είμαι. Όταν του είπα ότι είμαι 18, με ρώτησε αν παίζω και σε κάποιο άλλο στυλ, πέραν της κλασικής.

 Του είπα ότι παίζω στα πανηγύρια.

 Μου είπε ότι αυτό είναι καλο, γιατί δεν μπορούμε να γίνουμε όλοι μας πιανίστες.

Παύση. 

Παρ'όλο που ήμουν ένα ντροπαλό παιδί, βρήκα το θάρρος όταν με ξαναρωτησε αν ασχολούμαι σοβαρά με το πιάνο να του απαντήσω ότι όλη μου η ζωή περιστρέφεται γύρω από αυτό.

Κι είχα δίκιο.

Τελικά, καμία επιτροπή δεν σε εξετάζει όπως η ίδια η ζωή.